ËSHTË E NATYRSHME ADOLESHENTËT NDONJËHERË TË MOS DUAN TË DËGJOJNË NËNAT-THONË EKSPERTËT

ËSHTË E NATYRSHME ADOLESHENTËT NDONJËHERË TË MOS DUAN TË DËGJOJNË NËNAT-THONË EKSPERTËT

Para se të lindin, foshnjat i përshtaten zërit të nënës së tyre dhe mund ta dallojnë atë nga zërat e panjohur. Megjithatë, në kohën kur janë adoleshente fëmijët fillojnë të dëgjojnë më pak zërin e nënës së tyre dhe të dëgjojnë më shumë zërat jashtë familjes. Një hulumtim i ri zbulon se me të vërtetë ka të bëjë me ndryshimet në trurin e adoleshentëve që shoqërojnë ndryshimet e tjera fizike që kalojnë adoleshentët në rrugën e tyre drejt pavarësisë.

Në një studim të vitit 2022 të botuar në Journal of Neuroscience, studiuesit nga Universiteti i Stanfordit përdorën imazhe funksionale të rezonancës magnetike (fMRI) për të skanuar trurin e 46 fëmijëv, të moshës 7 deri në 16 vjeç, për të marrë shpjegimin e parë të detajuar neurobiologjik se si adoleshentët fillojnë të ndahen nga prindërit e tyre.

Zërat e nënës kundrejt zërave të jashtëm

Në përgjigje të dëgjimit të mostrave të shkurtra të zërit të nënës së tyre dhe atyre të grave të panjohura, studiuesit zbuluan një ndryshim në aktivitetin e trurit të lidhur me një gamë të gjerë sistemesh të përpunimit vlerësues auditor, njohës dhe social dhe veçanërisht rajonet e sistemit të përpunimit në trurin e tyre.

Në studimin e tyre të mëparshëm të vitit 2016, studiuesit zbuluan se te paraadoleshentët disa pjesë të ndryshme të trurit, duke përfshirë sistemin e përpunimit, ndizen kur dëgjojnë zërin e nënës së tyre por jo zërin e një të huaji.

Megjithatë, ky studim i ri tregon se për fëmijët rreth 13 vjeç pavarësisht nëse ishin djem apo vajza, zëri i nënës së tyre nuk gjeneronte më të njëjtin reagim neurologjik në krahasim me fëmijët më të vegjël. Në fakt, ndodhi e kundërta. Zërat e panjohur nxisnin aktivitet më të madh se zëri i nënës në sistemin e përpunimit të shpërblimit dhe në pjesën e trurit që ndihmon në përcaktimin se cili informacion social është më i vlefshëm.

Mund të jetë e gëzueshme por edhe sfiduese të shikosh se fëmijët e tu kanë më pak nevojë për ty ndërsa rriten.

Studiuesit mendojnë se ky kalim në fokusimin në zëra të panjohur është pjesë e sinjalit biologjik që i shtyn adoleshentët të ndahen nga prindërit e tyre dhe drejt lidhjeve jashtë familjes së tyre, duke u mundësuar atyre të mësojnë të shoqërohen dhe të kuptojnë më mirë perspektivat dhe synimet e të tjerëve me të cilët ndërveprojnë. Kjo aftësi e sapogjetur për të vlerësuar mjedisin e tyre përputhet me ndryshimet në tru që lidhen me marrjen e rrezikut dhe risinë – gjithashtu shenja dalluese të sjelljes së adoleshentëve.

“Ashtu si një foshnjë që di të sintonizojë zërin e nënës së saj, një adoleshent di të sintonizohet me zërat e rinj”, thotë autori kryesor i studimit Daniel Abrams, PhD, profesor i asociuar klinik i psikiatrisë dhe shkencave të sjelljes në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Stanford.

“Si adoleshent ju nuk e dini se po e bëni këtë. Ju jeni thjesht ju. Keni miqtë tuaj dhe shokët e rinj dhe dëshironi të kaloni kohë me ta. Mendja juaj është gjithnjë e më e ndjeshme dhe e tërhequr nga këta zëra të panjohur.”

Nuk është personale. Është thjesht një pjesë e natyrshme e zhvillimit.