DRITA E ZBEHTË PRISH GJUMIN DHE DËMTON SHËNDETIN

DRITA E ZBEHTË PRISH GJUMIN DHE DËMTON SHËNDETIN

Fjetja vetëm një natë me dritë të zbehtë, siç është një televizor me zë të ndalur, ka rritur sheqerin në gjak dhe rrahjet e zemrës së të rinjve të shëndetshëm që morën pjesë në eksperimentin e laboratorit të gjumit. Drita e zbehtë iu prishi gjumin pavarësisht nga fakti se pjesëmarrësit flinin me sy të mbyllur, tha autori i studimit Phyllis Zee, drejtoreshë e Qendrës për Mjekësinë Circadian.

Rrahjet e zemrës zakonisht bien gjatë natës, duke u ngadalësuar sepse truri është i zënë me “riparimin” dhe rinovimin e trupit. Studime të shumta kanë treguar se rritja e rrahjeve të zemrës gjatë natës është një faktor rreziku për sëmundjet e zemrës në të ardhmen dhe vdekjen e hershme, raporton CNN.

Hulumtimet e mëparshme kanë treguar një lidhje midis dritës artificiale gjatë natës dhe shtimit në peshë dhe obezitetit, çrregullimeve metabolike, sekretimit të insulinës dhe zhvillimit të diabetit dhe faktorëve të rrezikut kardiovaskular.

Zee dhe ekipi i saj morën 20 njerëz të shëndetshëm në të 20-at dhe kërkuan nga ata të kalonin dy net në një laborator gjumi. Ata e kaluan natën e parë në një dhomë të errësuar, tha Zee. Të gjithë pjesëmarrësit e studimit ishin të lidhur me pajisje që monitorojnë masat objektive të cilësisë së gjumit. Për të mbledhur të dhënat, gjithçka që është bërë është bërë me ndërhyrje minimale. Gjaku është nxjerrë pa prekur pjesëmarrësit e fjetur.

“Ne regjistruam valët e trurit dhe mund të dallonim se në cilën fazë të gjumit është një person. Regjistruam frymëmarrjen e tyre, rrahjet e zemrës, EKG-në dhe gjithashtu morëm gjak prej tyre për të matur nivelet e melatoninës ndërsa flinin.”-tha Zee.

Ndërsa natën e dytë ndodhi e kundërta. Edhe pse pjesëmarrësit ishin të vendosur në një vend me shumë pak dritë të zbehtë prap se prap dallohen shqetësimet gjatë hulumtimit.

“Literatura vlerëson se rreth pesë deri në dhjetë për qind e dritës përreth do të kalonte në të vërtetë nga kapakët e mbyllur, kështu që me të vërtetë nuk është shumë dritë. Megjithatë, edhe ajo sasi e vogël e dritës ka çuar në mungesë gjumi me valë të ngadalta dhe lëvizje të shpejta të syve, faza gjumi në të cilat ndodh rinovimi i qelizave”, tha Zee.

Përveç kësaj, rrahjet e zemrës ishin më të larta, rezistenca ndaj insulinës u rrit dhe sistemi nervor simpatik dhe parasimpatik ishin të çekuilibruar, gjë që lidhet me presionin e lartë të gjakut te njerëzit e shëndetshëm. Megjithatë, drita nuk ishte mjaft e fortë për të ulur nivelet e melatoninës në trup, shtoi Zee.

Zee këshillon përdorimin e blindave dhe perdeve, fikjen e të gjitha dritave dhe konsiderimin e përdorimit të një maskë gjumi.

“Unë mendoj se forca e provave është se ju duhet t’i kushtoni vëmendje dritës në dhomën tuaj të gjumit,” tha doktori. Sigurohuni që të mos ketë burime drite në dhomën tuaj të gjumit që nuk janë të nevojshme. Nëse nevojitet drita e natës, mbajeni të zbehtë dhe në nivelin e dyshemesë. Mbani parasysh gjithashtu llojin e dritës që keni në dhomën tuaj të gjumit dhe fikni të gjitha dritat në spektrin blu, si ato të emetuara nga pajisjet elektronike si televizorët, telefonat inteligjentë, tabletët dhe laptopët. “Drita blu është lloji më stimulues i dritës”, tha Zee, duke shtuar se “nëse duhet ta keni dritën ndezur për arsye sigurie, ndryshoni ngjyrën. Mjekja sugjeron të zgjidhni dritat që kanë më shumë tone të kuqërremta ose kafe.

Studimi u botua në Proceedings of the National Academy of Sciences.