ÇAJI I ZI APO ÇAJI I RUSIT – ORIGJINA DHE EFEKTET

Nuk ka shtëpi te ne që nuk ka çajnik dhe shumica nga ne e preferojnë ta pinë shpesh çajin e zi apo çajin e rusit siç i thotë populli. Realisht çaji nuk ka të bëj me Rusinë apo kulturën e tyre por ai përbën një ndër preferencat kryesore të tona ndërsa rrallë që ndonjëri e di se nga rrjedh kjo pije e ngrohtë.

Ky çaj prodhohet më së shumti në Indi dhe Shri Lankë, por gjatë luftërave të ndryshme të cilat janë zhvilluar në kohërat e lashta, këtë çaj e ka përdorur ushtria ruse, sepse në atë kohë ushqim kryesor ishte buka, dhe kishte mungesë të pijeve. Që nga ajo periudhë, kohë pas kohe, ky çaj arriti për t’u shfrytëzuar edhe në ushtrinë osmane, e më pas nga kjo e fundit bëri të depërtojë edhe në Ballkan tek shqiptarët. Që nga ajo kohë kjo pije e nxehtë ka mbetur e preferuar për familjet shqiptare. Çaji i zi në ish Jugosllavi, ka ardhur si produkt nga Rusia dhe për këtë arsye në atë kohë i janë referuar si çaj i rusit dhe jo si çaj i zi. Shija e çajit varet nga cilësia e tij, uji ku zihet dhe ena. Ndërkohë, Anglia njihet si një ndër vendet që konsumohet më së shumti çaji i zi por servimi i tij bëhet në forma të ndryshme.

Përveç ujit, çaji i zi është një nga pijet më të konsumuara në botë. Vjen nga bima Camellia sinensis dhe shpesh është e përzier me bimë të tjera për shije të ndryshme, të tilla si Earl Grey, English breakfast ose chai. Është më i fortë në shije dhe përmban kafeinë më shumë sesa çajërat tjerë, por ka më pak kafeinë sesa kafeja. Çaji i zi gjithashtu ofron një shumëllojshmëri të përfitimeve shëndetësore, sepse përmban antioksidantë dhe përbërës që mund të ndihmojnë në reduktimin e inflamacionit në trup.

Këtu janë 10 përfitime shëndetësore të çajit të zi, të gjitha kanë bazë shkencore:

ËSHTË I PASUR ME ANTIOKSIDANTË

Antioksidantët janë të njohur për të siguruar një mori të përfitimeve shëndetësore. Konsumi i tyre mund të ndihmojë në heqjen e radikaleve të lira dhe zvogëlimin e dëmtimit të qelizave në trup. Kjo mund të ndihmojë në zvogëlimin e rrezikut të sëmundjeve kronike. Shtimi i çajit të zi në rutinën tuaj të përditshme është një mënyrë e thjeshtë për të inkorporuar antioksidantë në dietën tuaj dhe potencialisht të zvogëloni rrezikun e ndërlikimeve të ardhshme shëndetësore.

PËRMIRËSON SHËNDETIN E ZEMRËS

Çaji i zi përmban një tjetër grup antioksidantësh të quajtur flavonoids, të cilat ndikojnë pozitivisht në shëndetin e zemrës. Së bashku me çajin, flavonoids mund të gjenden në perime, fruta, verë të kuqe dhe çokollatë të zezë. Me përdorimin e tyre në baza të rregullta mund të ndihmojë në reduktimin e shumë faktorëve të rrezikut për sëmundjet e zemrës, duke përfshirë presionin e lartë të gjakut, kolesterolin e lartë, nivelet e triglicerideve të larta dhe obezitetin.

Një studim i bërë në mënyrë rastësore zbuloi se pirja e çajit të zi për 12 javë ulte ndjeshëm vlerat e triglicerideve me 36%, nivelet e sheqerit në gjak me 18% dhe ulte raportin e plazmës LDL / HDL me 17%. Një tjetër studim zbuloi se ata që pinin tre gota çaj të zi në ditë kishin zvogëluar rrezikun 11% për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

ZHDUK BAKTERET NË ZORRË

Studimet kanë zbuluar se një lloj i baktereve në zorrë mund të luajë një rol të rëndësishëm në shëndetin tuaj. Kjo për shkak se zorra përmban triliona baktere, si dhe 70-80% të sistemit tuaj imunitar. Ndërsa disa nga bakteret në zorrë tuaj janë të dobishme për shëndetin tuaj, disa nuk janë. Çaji i zi përmban vetitë antimikrobiale që i zhdukin substancat e dëmshme dhe përmirësojnë bakteret e zorrëve dhe imunitetin duke ndihmuar riparimin e sistemit të tretjes.

MUND TË ULË SHTYPJEN E LARTË TË GJAKUT

Tensioni i lartë i gjakut ndikon tek rreth 1 miliard njerëz në botë. Kjo mund të rrisë rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe veshkave, goditjes, humbjes së shikimit dhe sulmeve të zemrës. Për fat të mirë, ndryshimet në dietën tuaj dhe mënyrën e jetesës mund të ulin presionin e gjakut. Një studim ka hulumtuar rolin e çajit të zi në zvogëlimin e presionit të gjakut.  Pirja e çajit të zi në baza ditore, si dhe përfshirja e ndryshimeve tjera në stilin e jetesës si strategjitë e menaxhimit të stresit, mund të ndihmoj personat që vuajnë nga presioni i lartë i gjakut.

PËRMIRËSON PËRQËNDRIMIN

Çaji i zi përmban kafeinë dhe një amino acid të quajtur L-theanine, që mund të përmirësojë vigjilencën dhe fokusimin. Studimet kanë zbuluar se pijet që përmbajnë L-theanine dhe kafeinë kanë ndikimin më të madh në fokus për shkak të efekteve të L-theanine në tru. Kjo mund të jetë arsyeja pse shumë individë kanë energji më të madhe pas çajit të pirë, krahasuar me pijet tjera që kanë kafeinë siç është kafeja. Dy studime në mënyrë të rastësishme testuan efektet e çajit të zi në saktësinë dhe vigjilencën. Në të dyja studimet, çaji i zi rriti ndjeshëm saktësinë dhe vigjilencën e vetë-raportuar mes pjesëmarrësve, krahasuar me një placebo. Kjo e bën çajin e zi një pije të mirë nëse jeni duke kërkuar për të përmirësuar energjinë dhe të fokusoheni pa marrë shumë kafeinë.

MUND TË ULË RREZIKUN E SULMIT NË TRU

Një sulm mund të ndodhë kur një enë gjaku në tru ose është bllokuar ose dëmtuar. Është shkaku i dytë kryesor i vdekjes në mbarë botën. Për fat të mirë, 80% e goditjeve janë parandaluese. Për shembull, menaxhimi i dietës suaj, aktiviteti fizik, kontrollimi i presionit të gjakut dhe mos pirja e duhanit mund të ndihmojnë në zvogëlimin e rrezikut të sulmit.

MUND TË ULË NIVELET E SHEQERIT NË GJAK

Nivelet e rritura të sheqerit në gjak mund të rrisin rrezikun e ndërlikimeve të shëndetit, siç është diabeti i tipit 2, obeziteti, sëmundja kardiovaskulare, e veshkave dhe depresioni. Konsumimi i sasive të mëdha të sheqerit, sidomos nga pijet e ëmbla, është treguar të rrisë vlerat e sheqerit në gjak dhe rrezikun e diabetit të tipit 2. Çaji i zi është një pije jo e ëmbël që ndihmon në rritjen e përdorimit të insulinës në trup.

MUND TË REDUKTOJ RREZIKUN NGA KANCERI

Ekzistojnë mbi 100 lloje të ndryshme të kancerit dhe disa nuk mund të parandalohen. Megjithatë, polifenolet që gjenden në çaj të zi mund të ndihmojnë në parandalimin e mbijetesës së qelizave të kancerit. Një studim analizoi efektet e polifenoleve në çaj në qelizat e kancerit. Ajo tregoi se çaji i zi dhe jeshil mund të luajë një rol rregullatori të qelizave të kancerit dhe reduktimin e zhvillimit të qelizave të reja. Një studim tjetër analizoi efektet e polifenoleve në çajin e zi në kancerin e gjirit. Ajo tregoi se çaji i zi mund të ndihmojë në kapërcimin e përhapjes së tumoreve të gjirit që varen nga hormonet. Megjithëse çaji i zi nuk duhet të konsiderohet një trajtim alternativ për kancerin, disa kërkime kanë treguar potencialin e çajit të zi për të ndihmuar në reduktimin e mbijetesës së qelizave të kancerit.

 

 

 

 

Leave a Reply

Your email address will not be published.