NDOTJA E AJRIT NJË NGA VRASËSIT KRYESOR
Sipas një zbulimi të ri nga studiuesit e revistës The Lancet në vitin 2019 ndotja e ajrit shkaktoi një në gjashtë vdekje në mbarë botën. Kjo shifër ishte më e lartë se shifrat vjetore globale të sëmundjeve të HIV-it, tuberkulozit, drogës ose alkoolit. Studimi nga ‘The Lancet’ për ndotjen dhe shëndetin zbuloi se ndotja e mjedisit vret 9 milionë njerëz çdo vit, gati tre të katërtat e tyre për shkak të ajrit të dëmshëm. Vdekjet e shkaktuara nga ndotja e ajrit dhe ndotja kimike toksike u rritën me 66% gjatë dy dekadave të fundit, të nxitura nga urbanizimi i pakontrolluar, rritja e popullsisë dhe varësia nga lëndët djegëse fosile, thuhet në studim.
Pas ndotjes së ajrit, ndotja e ujit është kërcënimi i radhës më fatal duke shkaktuar 1.36 milionë vdekje të parakohshme në vitin 2019. Për katër vite me radhë, ndikimi vdekjeprurës te njerëzit prej ndotjes nuk është përmirësuar duke e bërë atë faktorin më të madh të rrezikut mjedisor për sëmundjet dhe vdekjet e parakohshme.
Më shumë se 90% e vdekjeve kanë ndodhur në vende me të ardhura të ulëta si India dhe Nigeria, ku India kryeson listën në të gjithë botën. India regjistroi numrin më të madh të vdekjeve të lidhura me ndotjen e ajrit në vitin 2019, me 1.6 milionë njerëz të vdekur. Në vitin 2019, qeveria indiane shpalli një fushatë kombëtare për ajër të pastër me synimin reduktimin të ndotjes së grimcave deri në 30% deri në vitin 2024. Vitet e fundit, problemi i ndotjes në Indi është përkeqësuar, pjesërisht për shkak të varësisë së vendit nga karburantet fosile dhe në veçanti, qymyri.
The Lancet kërkoi veprim duke sugjeruar tetë rekomandime ku përfshihet rritja e financimit të qeverisë për kontrollin e ndotjes, mbledhja më e mirë e të dhënave të ndotjes dhe një organ i pavarur global që mbikëqyr ndotjen, të ngjashme me Panelin Ndërqeveritar të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike.
Leave a Reply