UNICEF: NJË NË TRE ADOLESHENTË NË RMV VUAN NGA DEPRESIONI

UNICEF: NJË NË TRE ADOLESHENTË NË RMV VUAN NGA DEPRESIONI

Bullizmi përmes hapësirës online dhe rrjeteve sociale, si dhe izolimi afatgjatë për shkak të “covid 19” janë pjesë e arsyeve pse një përqindje alarmante e gjeneratave të reja në RMV bien në depresion, thonë psikologët.

Një në tre adoleshentë ka simptoma të depresionit dhe vajzat janë gjashtë herë më të prekura se djemtë. Këto të dhëna publikohen nga UNICEF dhe shtojnë se është e nevojshme ndërhyrja e disa sektorëve kompetentë.

“Problemi është shumë kompleks dhe i vështirë. Ai do të qëndrojë me ne. Pra, nuk duhet t’i lihet vetëm një sektori të caktuar. Ne besojmë se jo vetëm sektori i shëndetësisë, por edhe sektori i arsimit, sektori i sigurisë, ai i punëve të brendshme, edhe ai privat. Të gjithë duhet të përfshihen për të rritur njohuritë dhe për të gjetur përvoja më të mira”, thotë Artur Aivazov, zëvendës përfaqësues i UNICEF-it.

Depresioni është i lidhur ngushtë me rrjetet sociale dhe sipas të dhënave të UNICEF-it, 90 për qind e të rinjve në RMV  janë aktivë në ato platforma. Në të njëjtën kohë, 94 për qind e të rinjve përdorin aplikacione për dërgimin e mesazheve, ndërsa 95 për qind ngarkojnë përmbajtjen e tyre në internet.

“Pandemia Covid 19 e ka sjellë këtë problem në një nivel tjetër. Ne e dimë se ai do të qëndrojë me ne. E dimë që shifrat janë mjaft shqetësuese. Ne e dimë që të rinjtë janë dhe do të preken nga ky problem”, shton zëvendës përfaqësuesja e UNICEF-it.

Sipas psikologëve, shfaqja e depresionit tek nxënësit në RMV  lidhet kryesisht me ekspozimin e drejtpërdrejtë apo të tërthortë ndaj të ashtuquajturit sajber bullizëm.

Profesorja dhe psikologia shkollore, Ana Poprizova tregon se shkalla e varësisë së nxënësve nga rrjetet sociale është në nivel të lartë.

“Kjo ndodh kryesisht në grupe të mbyllura. Zakonisht këto janë grupe të një paraleleje ose grupe të disa kompanive. Ne si shkolla, si staf mësimor kemi shumë pak pasqyrë se çfarë po ndodh”, thotë Poprizova.

Psikologët theksojnë se të rinjtë ndonjëherë nuk kanë as vetëdije të mjaftueshme për të njohur rreziqet ekzistuese të përdorimit të tepruar dhe vetëekspozimit të rrjeteve sociale.

“Kjo është arsyeja pse dua të theksoj se është shumë e rëndësishme të punohet me të rinjtë për të kuptuar se çfarë do të thotë sajber bullizëm, që do të thotë vendosja e kufijve”. Të rinjtë duhet të jenë në gjendje të njohin dhe më pas të kërkojnë ndihmë. Është një botë krejtësisht paralele që po ndodh. Një botë virtuale në të cilën as stafi mësimdhënës dhe as prindërit nuk kanë njohuri. Viktimat janë lënë të merren vetë”, thekson profesoresha dhe psikologia e shkollës.

Disa nga të rinjtë nuk janë as të vetëdijshëm se ngarkimi i videove, fotove apo teksteve që mund të dëmtojnë dikë mbart edhe përgjegjësi.

“Në thelb bëhet fjalë për përgjegjësinë për rolin rregullator të ndërmjetësit. Çdo ngacmim i bërë në hapësirën ‘kibernetike’ mund të zbulohet dhe kryesi i atij akti të përgjigjet para organeve kompetente”, thotë profesoresha universitare nga Fakulteti Juridik, Jasna Bachovska Nediq.

Ajo që sugjerojnë ekspertët është ngritja e proceseve dhe sistemeve arsimore që do të edukojnë të rinjtë për rreziqet e mundshme të pranisë së tyre në hapësirën online.

“Në çdo rast duhet t’i edukojmë, të ngremë absolutisht kompetencën dixhitale, jo vetëm të të rinjve, por edhe të gjithë shoqërisë. Të theksojmë se deri ku mund të shkojnë këto veprime në hapësirën ‘kibernetike’”, thotë profesoresha universitare Bachovska Nediç.

Psikologia dhe profesoresha Poprizova shton se shkollat ​​përballen me paqartësi ligjore lidhur me autoritetin për të vepruar kur bëhet fjalë për bullizmin e mundshëm “kibernetik”.

“Çfarë po ndodh? Këtu, edhe nëse kemi ndonjë tregues të dhunës ‘kibernetike’, ajo nuk është në hapësirën e shkollës ose nuk është gjithmonë e lidhur me shkollën. Që këtu ligjërisht për të reaguar, prindi mund të thotë ‘Çfarë lidhje ka shkolla me atë që po ndodh në rrjetet sociale?’. Pra, kjo fushë e rregullimit ligjor dhe zgjidhjes sistematike është pak e pambuluar, pak e errësuar. Do të ishte shumë e dobishme për ne nëse gjërat do të përmirësoheshin në këtë fushë”, thekson profesoresha Poprizova.

UNICEF shton se shfaqja e depresionit tek të rinjtë, si dhe ekspozimi i tyre ndaj bullizmit të mundshëm në internet, është një fenomen global./VOA